Bia là món khoái khẩu của đàn ông, nhưng bụng bia thì các ông không thích chút nào. Quý ông càng có lý do để lo lắng về cái bụng bia của mình với những thông tin dưới đây trích từ một bài báo về sức khỏe đăng hồi tuần rồi trên ấn bản điện tử của tờ The New York Times và một vài nguồn khác.

Bài báo trên mở đầu bằng câu: “Một cái bụng bia là một điều nguy hiểm”. (A beer belly is a dangerous thing).

Lâu nay các bác sĩ thường dùng chỉ số cơ thể (Body Mass Index, BMI) để xác định một người, cả nam lẫn nữ, có bị béo phì hay không. BMI được xác định bằng cách lấy cân nặng (đo bằng ki lô gam) chia cho bình phương chiều cao (đo bằng mét). Nếu BMI nhỏ hơn 18,5 thì thiếu cân; từ 18,5 đến 24,9 là bình thường; từ 25-29,9 là thừa cân; và trên 30 thì bị béo phì.

Tuy nhiên, một chỉ số khác giúp đánh giá chính xác hơn tình trạng béo phì của một người, đó là chỉ số vòng eo trên vòng mông (Waist to Hip Ratio, WHR). Để có WHR, ta lấy số đo vòng eo chia cho số đo vòng mông. Xác định chỉ số này có hơi rắc rối hơn một chút so với BMI vì phải phân biệt hai trường hợp vòng eo. Với vòng eo thon thì số đo vòng eo là nơi vòng eo nhỏ nhất. Còn với “bụng bia” (vòng eo to), thì đo khoảng 2,5 cen ti mét trên rốn.

Do hơi rắc rối một chút như vậy nên kết quả WHR cũng phân biệt nam và nữ theo bảng dưới đây.
Các bác sĩ giải thích rằng sở dĩ WHR tốt hơn trong trường hợp này là vì BMI không phân biệt được mỡ và cơ.

Trong khi đó, WHR cho thấy tình trạng “béo phì bụng” nghĩa là thừa mỡ ở các nội quan ở vùng bụng.

Người ta vẫn thường cho rằng cơ thể dạng trái táo (phình ra ở giữa) sẽ làm gia tăng nguy cơ bệnh tật và tử vong. Tuy nhiên, tờ The New York Times cho biết một người đàn ông với BMI trung bình và một cái bụng bia có đến 87% nguy cơ tử vong so với một người có cùng chỉ số BMI nhưng với WHR bình thường. Tương tự, các bà bụng to có 48% nguy cơ cao hơn phụ nữ có BMI và WHR bình thường.

Một nghiên cứu phân tích các dữ liệu trên khắp nước Mỹ đã chỉ ra rằng “bụng bia” (mỡ tập trung vùng bụng) làm gia tăng rất cao nguy cơ bệnh tim và tử vong ngay cả đối với những người có cân nặng bình thường.

Các nhà nghiên cứu sử dụng dữ liệu thu thập từ 15.184 đàn ông lẫn phụ nữ từ 18 tuổi trở lên và theo dõi họ trong hơn 14 năm. Trong khoảng thời gian này, 1.404 người chết vì bệnh tim mạch. Liên quan giữa béo bụng và nguy cơ tử vong là rất rõ ràng ngay cả khi các nguy cơ khác - như hút thuốc, tiền sử bệnh tim hoặc tiểu đường, mỡ máu và các yếu tố khác - được kiểm soát.

Nghiên cứu cho thấy người có cân nặng bình thường nhưng béo bụng có xác suất sống sót thấp nhất về dài hạn so với bất cứ nhóm người nào có cân nặng bất kỳ và phân bố mỡ bình thường. Ví dụ, so với một người đàn ông thừa cân hay béo phì có chỉ số WHR bình thường thì đàn ông bụng bia gặp nguy cơ tử vong cao hơn gấp đôi. Điều này có thể giải thích “nghịch lý béo phì” (obesity paradox), trong đó một số người béo phì lại ít bị bệnh tim hơn.

Bác sĩ Francisco Lopez-Jimenez, Giáo sư y khoa ở Mayo Clinic, thuộc nhóm nghiên cứu nói trên cũng cảnh báo rằng có BMI bình thường cũng chưa hẳn là an toàn. “Người với BMI bình thường không thể an tâm rằng mình sẽ an toàn với các vấn đề sức khỏe có liên quan đến chất béo”, ông nói. “Cân nặng bình thường chưa đủ. Sẽ tốt hơn nếu mỡ trong cơ thể phân bố một cách cân bằng”.

Thế nên, đối với quý ông người Việt - theo thống kê trung bình mỗi người uống 27,4 lít bia mỗi năm, gấp hơn bốn lần mức trung bình toàn cầu - uống thì cứ uống, nhưng chớ để trở thành “bụng bia”, nguy hiểm lắm thay!

Quỳnh Thư

Theo TBKTSG