Tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ sẽ giúp giảm quá tải giao thông kết nối TP.HCM với các tỉnh miền Tây

     ẢNH: PHẠM HỮU

Giảm kẹt xe, ô nhiễm

Sau gần 5 năm nghiên cứu và nhận được nhiều sự ủng hộ từ phía chuyên gia, Viện Khoa học - Công nghệ Phương Nam, Công ty tư vấn - thiết kế GTVT phía nam cùng những đơn vị tư vấn trực tiếp làm công tác nghiên cứu, thiết kế cho dự án tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ vừa tổ chức cuộc họp bàn về việc xây dựng 9 nhà máy điện phục vụ tuyến đường sắt cao tốc này.

Theo đó, tàu chạy trên tuyến là tàu điện, đây là dự án thân thiện môi trường nên các đơn vị quyết định chọn công nghệ điện tái tạo để làm ra điện. Cụ thể, sẽ xây dựng 7 nhà máy điện sử dụng rác đốt thành điện ở 7 nhà ga trên tuyến và 2 nhà máy điện mặt trời ở ga đầu là Tân Kiên (TP.HCM) và ga cuối ở Cái Cui (Cần Thơ). Mỗi nhà máy có công suất khoảng 50 MW, khi hoàn thành sẽ hòa chung vào lưới điện của tổng công ty điện lực, sau đó phát trở lại phục vụ hoạt động của đoàn tàu.

Ông Hà Ngọc Trường, Trưởng bộ môn đường sắt metro, Trường ĐH GTVT TP.HCM, đồng thời là chủ nhiệm đề án tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ, thông tin nhà máy điện rác mẫu đầu tiên ở Đồng Nai, gần khu vực ga Bửu Long có mức đầu tư 38 triệu USD sẽ được khởi công vào tháng 4 do một tập đoàn của Mỹ đầu tư.

“Sau đó, các nhà máy khác sẽ lần lượt được xây dựng tại các ga theo tiến độ triển khai toàn dự án. Như vậy, đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ đi vào hoạt động không những giải quyết được vấn nạn quá tải giao thông khu vực phía nam hiện nay mà còn giúp các địa phương khu vực này giải quyết tốt việc xử lý rác thải”, ông Trường nói.

Về vốn, ông Hà Ngọc Trường cho biết: Hiện đã có 2 nhà đầu tư Mỹ và Anh quan tâm dự án đường sắt này. Họ đánh giá hiệu quả đầu tư tuyến đường (sau khi thay đổi hướng tuyến) sẽ rất cao bởi nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hóa từ miền Tây Nam bộ lên TP.HCM rất lớn và còn tăng trưởng mạnh trong thời gian tới. Trước đó, Viện Khoa học - Công nghệ Phương Nam cũng cho biết đã chính thức ký Biên bản ghi nhớ (MOU) với Quỹ Morfund của Canada với quy mô vốn đầu tư cho dự án là 6,3 tỉ đô la Canada (tương đương 5 tỉ USD). Theo phương án tài chính đang trình UBND TP.HCM, công trình này sẽ được đầu tư theo hình thức PPP (đối tác công - tư), nhà nước chịu trách nhiệm phần giải phóng mặt bằng, tư nhân sẽ đảm nhận toàn bộ chi phí xây dựng.

Chỉ chờ Bộ GTVT “gật đầu”

Theo quyết định của Bộ GTVT ngày 27.8.2013 phê duyệt Quy hoạch chi tiết đường sắt TP.HCM - Cần Thơ, tổng chiều dài toàn tuyến là 173,677 km với 14 ga, bắt đầu từ ga lập tàu An Bình (Bình Dương) đến Cần Thơ đi theo hướng tuyến dài nhằm tiếp cận các đô thị, thị xã hiện hữu của TP.HCM và 4 tỉnh miền Tây. Tuy nhiên, sau nhiều lần họp bàn, đại diện 5 tỉnh thành liên quan đã thống nhất với phương án đơn vị nghiên cứu đề xuất (Viện Khoa học - Công nghệ Phương Nam) là rút ngắn tuyến còn 139,7 km với 9 ga, chạy song hành với đường bộ cao tốc TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận, hướng ngoại vi các đô thị hiện hữu. Vì thế, tháng 9 năm ngoái, UBND TP.HCM đã có văn bản kiến nghị Bộ GTVT điều chỉnh quy hoạch tuyến đường sắt này.

Ông Hà Ngọc Trường thông tin, Cục Đường sắt đã có tờ trình gửi Bộ GTVT. Bộ GTVT đã duyệt phương án tiền khả thi và trong tháng 3, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể sẽ làm việc với 5 tỉnh, thành cùng Viện Khoa học - Công nghệ Phương Nam để thống nhất việc phê duyệt điều chỉnh hướng tuyến của dự án. Ngay sau khi Bộ GTVT “gật đầu”, các đơn vị sẽ lập tức tiến hành lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho dự án.

Tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ sẽ kết nối trung tâm kinh tế trọng điểm phía nam với thủ phủ của khu vực ĐBSCL, rút ngắn thời gian di chuyển xuống còn 45 phút. Các chuyên gia đều cho rằng tuyến đường sắt cần nhanh chóng được triển khai thực hiện vì sau khi hoàn thành sẽ đem lại lợi ích rất lớn về kinh tế, văn hóa và xã hội cho cả vùng kinh tế lớn phía nam.

HÀ MAI